Tên gọi khác: đèo Ải Vân (vì ngày xưa trên đỉnh đèo có một cửa ải) hay đèo Mây (vì đỉnh đèo thường có mây che phủ).
Năm 2015, đèo Hải Vân được chọn vào top 10 cung đường ngoạn mục và cuốn hút nhất thế giới, theo báo Guardian của Anh.
Đèo Hải Vân cao 500 m so với mực nước biển, dài 21 km, vắt vẻo cắt ngang dãy núi Bạch Mã, là ranh giới tự nhiên giữa tỉnh Thừa Thiên-Huế và thành phố Đà Nẵng.
Phượt đèo Hải Vân bằng xe máy là một trải nghiệm đáng nhớ mà bạn không nên bỏ lỡ khi du lịch Đà Nẵng hoặc Huế. Vi vu trên con đường quanh co, khúc khuỷu men theo triền núi, bạn sẽ bắt gặp những cảnh đẹp tuyệt vời tựa như lạc vào chốn bồng lai tiên cảnh, quả không hổ danh là “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”! Trên đèo mây phủ quanh năm, cơ may gặp biển mây là rất cao. Từ trên cao mây đổ xuống cuồn cuộn, có khi chảy mượt như bông. Ngó xuống bên dưới, cảnh biển mênh mông xanh ngắt, bán đảo Sơn Trà huyền ảo trong màn sương, trên triền núi vô vàn bông hoa trắng muốt nổi bật trên thảm cây xanh. Là “hàng rào” ngăn cách khí hậu hai miền, nên có khi bên Huế mưa trắng trời, mà phía Đà Nẵng lại nắng chói chang, chính vì thế có thời điểm vượt đèo Hải Vân như đi qua hai mùa mưa nắng.
Trên đỉnh đèo Hải Vân vẫn còn dấu vết của một cửa ải, tức Hải Vân Quan. Tương truyền rằng hơn 500 năm trước, vua Lê Thánh Tông trong một lần vi hành qua đèo Hải Vân, ngỡ ngàng trước vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ trên đèo nên đã tức cảnh si tình mà thốt lên “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”. Sau này, cái tên ấy được vua Minh Mạng khắc lên cổng đá và dựng tại đỉnh đèo. Do đã hoang phế từ lâu, lại thêm mây mù quanh năm, du khách thường khá bất ngờ khi biết mình đã lên đến đỉnh đèo. Hải Vân Quan có hai cửa: một cửa trông về phủ Thừa Thiên đề ba chữ "Hải Vân Quan", một cửa trông xuống Quảng Nam đề "Thiên hạ đệ nhất hùng quan".
Hầm đường bộ xuyên đèo Hải Vân được đưa vào hoạt động năm 2005, giúp giao thông thuận tiện, nhanh chóng hơn.

------------------
Xem thêm: Cẩm nang du lịch tự túc Đà Nẵng và Top combo du lịch tự túc Đà Nẵng